Debelo crevo: Zašto se javljaju bolovi u predelu debelog creva

Debelo crevo predstavlja završni deo digestivne cevi. Zbog svoje lokalizacije i broja mikroorganizama koji se nalaze u debelom crevu, debelo crevo ja žarište mnogih bolesti. Iako se bolesti debelog creva svrstavaju u srednje i teže bolesti, nije svaki bol znak nekog težeg oboljenja.

Bol debelog creva se definiše kao bilo kakva tegoba u predelu između tankog creva i rektuma. Bol je uglavnom simptom neke druge bolesti i često je udružen sa drugim simptomima kao što su dijareja, konstipacija, povećana količina gasova i nadutost stomaka.

Bitno je napomenuti da bol u debelom crevu nije specifičan i jasno lokalizovan, tako da se često pacijenti žale na bolove u stomaku a ne konkretno na bolove u crevima.

Ukoliko postoji bol u debelom crevu koji traje duži vremenski period, potrebno je detaljno ispitati uzrok bola, tačno lokalizovati i prepisati adekvatnu terapiju kojom će se kvalitet života pacijenta popraviti.

Zašto je debelo crevo sklono bolestima?

Debelo crevo predstavlja najveći deo digestivne cevi koji se nastavlja na rektum i analni otvor. Debelo crevo je u odnosu na tanko kraće, ali daleko šire i služi kao rezervoar otpadnih materija pred konačno izbacivanje iz organizma. U debelom crevu se obavlja i proces reapsorpcije, kao i sekrecije i filtracije. Kada dođe do oboljenja debelog creva, izbacivanje otpadnih materija je smanjeno i često se ne može u potpunosti isprazniti.

Bol u predelu debelog creva

Postoji veliki broj bolesti koje zahvataju debelo crevo i dovode do bola. Ove bolesti mogu zahvatiti deo, ali i debelo crevo celom dužinom. Bolesti debelog creva se mogu podeliti na infekcije, traume, urođene i vaskularne bolesti.

– Infektivni kolitis ‒ predstavlja zapaljenje debelog creva, a najčešći uzrokovači jesu Ešerihija koli, Salmonela, Šigela, Kampilobakter, a od parazita, najčešći izazivač jeste Entameba histolitika ( amebijaza ).

– Pseudomembranozni kolitis ‒ ne predstavlja infekciju, nego preveliki broj bakterija kao što je Klostridijum dificile ( koja predstavlja neželjenu reakciju korišćenja antibiotika, takozvana, superinfekcija). Pseudomembranozni kolitis uglavnom karakterišu bol i prolivi.

Saznajte više>>>  Pseudomembranozni kolitis

– Divertikulitis ‒ može se javiti usled infekcije, ali i zbog stanja kao što je ishemija creva

– Inflamatorna bolest creva je možda i najčešći izazivač bola u debelom crevu. Bitno je istaći je da je ova bolest neinfektivna bolest debelog creva. U ovu grupu bolesti spadaju Kronova bolest i ulcerozni kolitis koje karakterišu veliki broj prolivastih stolica, i uglavnom su povezani sa genetikom i štetnih faktorima okoline. Inflamatorne bolesti creva se definišu kao autoimunske bolesti, a bol koji se javlja je uglavnom prouzrokovan čestim odlascima u toalet i konstantnim pražnjenjima.

– Mikroskopski kolitis je zapaljenje vezivnog tkiva debelog creva i često je povezan sa velikom koncentracijom belih krvnih zrnaca u debelom creva. Bol se javlaj u periodama. Iako mehanizam nije poznat, mikroskopski kolitis se svrstava u autoimunske bolesti.

– Kolonoskopija i biopsija jesu dijagnostičke procedure koje izazivaju bol i tokom same intervencije, ali i nakon intervencije, kada se javlja tišteći bol u predelu koji je ispitivan.

– Eksponiranje radijaciji – koje je često kod pacijenata koji se leči od karcinoma, često umeju da daju bol i proliv kao neželjene efekte terapije.

– Polipi debelog creva – jesu male izrasline duž celog debelog creva. To su dobroćudne promene koje su bezopasne, ali daju bol i imaju potencijal da prerastu u zloćudni oblik.

– Karcinom debelog creva

Povezano>>>  Rak debelog creva simptomi

– Ishemijski kolitis ‒ predstavlja zapaljenje debelog creva koje je uzrokovano prekidom u cirkulaciji.

– Infarkt debelog creva predstavlja nekrozu crevnog tkiva koji je uslovljen prekidom u cirkulaciji. Bol koji se javlja je velikog intenziteta i pacijent obično nije u stanju da se ispravi zato što se bol u takvom položaju povećava.

– Volvulus ‒ predstavlja uvrtanje debelog creva oko svoje ose, kada dolazi do prekida cirkulacije, a posledice mogu biti fatalne – može doći do sepse i šoka.

– Impakcija fecesa ‒ predstavlja začepljenje izlaznog puta digestivne cevi delom fecesa koji je tvrd i blokira normalnu pasažu. Bol se javlja usled širenja gornjih delova debelog creva koji bivaju zapušeni.

Bol debelog creva sa leve strane

Sa leve strane, najčešći prouzrokovači bola jesu slezina, debelo crevo i pankreas, međutim, bol koji je neizdrživ može biti srčanog i plućnog porekla.

Bolest debelog creva koja često daje bol sa leve strane jeste sindrom iritabilnog kolona.

Ova bolest se češće javlja kod žena nego kod muškaraca, a prvi simptomi u vidu nelagodnosti i bolova, javljaju se pre 35 godine života.

Sindrom iritabilnog creva je bolest nepoznatog porekla, a simptomi se povećavaju prilikom izlaganja stresnim situacijama – nekada se prvi simptomi jave nakon gubitka člana porodice ili usled nekog velikog novčanog gubitka.

Oblik sindroma iritabilnoh kolona koji je praćen intenzivnim bolom naziva se spastični kolon.

Bol se pojačava nakon uzimanja obroka, a smanjuje se nakon pražnjenja creva. Prostire se preko leve strane stomaka, mada često, ceo stomak može biti bolan. Pražnjenje creva nije redovno, pacijent defecira manje od 3 stolice nedeljno i često je praćeno bolom i uglavnom je nepotpuno – deo fecesa ostaje u organizmu.

Ovi pacijenti često imaju sluz u stolici, a proliv se javlja ujutru. Bol se nikada ne javlja tokom sna, a česti pratioci bola jesu mučnina, povraćanje, gorušica, pojačano znojenje, glavobolja, a ženama se javljaju i bolne, neredovne menstruacije.

Dijagnoza se postavlja razgovorom sa lekarom, isključivanjem drugih bolesti metodama kao što su fizikalni pregled stomaka, laboratorijske analize, utrazvuk trbuha i pregled stolice.

U smanjenju bola, koriste se spazmolitici – lekovi koji opuštaju muskulaturu creva. Bol se može povući i na primenu antiholinergičkih lekova, kao i nakon primene loperamida, holestiramina ili kodein fosfata. Takođe, potrebno je smanjiti izlaganje stresu i situacijama koje mogu povećati „nervozu” creva.

Krvarenje iz debelog creva

Krvarenje iz debelog creva, bilo da je spontano ili praćeno pražnjenjem creva, iziskuje konsultaciju sa lekarom.

Treba napraviti razliku između krvarenja porekla iz gornjeg dela digestivne cevi i krvarenja iz debelog creva. Melena predstavlja katran crnu stolicu koja nastaje usled bolesti gornjih partija digestivne cevi, hematemeza je povraćanje sveže krvi, a krvarenje iz debelog creva se karakteriše krvlju koja je svetlo crvene boje.

Gubitak do 100 mililitara krvi stolicom nije znak za uzbunu, jer se neće javiti anemija. iako se zna da je oko 80 % krvi u stolici psoledica oboljenja želuda ili jednjaka, ipak se preporučuje pregled debelog creva. U našoj državi je skrining pregled debelog creva uvrstano u nacionalni program prevencije raka debelog creva.

Razlozi krvarenja iz debelog creva mogu biti malformacije krvnih sudova, zapaljenske bolesti creva kao što su Kronova bolest ili ulcerozni kolitis, divertikulitisi, te kod dece, Mekelov divertikulum.

Kolonoskopija je dijagnostička procedura koja predstavlja zlatni standard u određivanju uzročnika krvarenja. Pored kolonoskopije, koristi se i rektoskopija, scintigrafija, angiografija, a ponekada i hirurško traženje mesta krvarenja.

Svaka pojava krvi u stolici treba da se ozbiljno shvati i da se ništa ne prepušta slučaju. Određivanje mesta krvarenja je od velike važnosti, pa se ispitivanje ne treba zadržati samo na fizikalnom pregledu, već je potrebno izvršiti i neku malo komplikovaniju dijagnostičku proceduru.