Zmijski koren cimcifuga

Cimicifuga racemosa – zmijski koren iz familije Ranunculaceae je biljka poreklom iz Severne Amerike, a danas se gaji širom Evrope. Visoka je 1-1,5 metar. Na vrhu uspravne stabljike nalaze se prelepe racemozne cvasti sa belim cvetovima duge 30-90 santimetara.

Kao biljna lekovita sirovina koristi se osušeni rizom sa korenovima. Američki Indijanci tradicionalno su koristili cimicifugu za “ženske bolesti”, pri pripremi žena za porođaj, kod reumatizma i zmijskih ujeda zbog čega je i dobila ime zmjski koren. Kasnije se njena upotreba proširila, pa se koristila kod raznih vrsta osipa, protiv nesanice, malarije, bolnih i neredovnih menstruacija…

Biljka cimcifuga se prvi put pominje u farmakopeji SAD 1830. godine pod imenom crni zmijski koren (“black snakeroot”), dok sredinom 19. veka američki lekari počinju više da je koriste u slučaju brojnih ginekoloških oboljenja.

Danas je biljka cimicifuga priznata od zvanične medicine kao lekovita biljka čiji aktivni sastojci povoljno deluju kod neurovegetativnih i psihičkih tegoba u klimakterijumu, kod predmenstrualnog sindroma i bolnih menstruacija.

Preparati sa ekstraktom cimicifuge registrovani su širom sveta. U Nemačkoj se, na primer, koriste već četiri decenije, a postoje i podaci da ih je upotrebljavalo više od 1.500.000 pacijentkinja. U istoj zemlji rezultati jednog ispitivanja ekstrakta cimicifuge, sprovedenog 1982. godine (bilo uključeno 629 žena) pokazuju da je kod više od 80 procenata postignut značajan terapijski efekt ublažavanja klimakteričnih tegoba kao što su napadi vrućine, znojenje, glavobolje, nervoza, poremećaji spavanja i depresivno raspoloženje. Efikasnost joj je uporediva sa efikasnošću estrogenih hormona.

Preparati na bazi standardizovanih ekstrakata cimicifuge registrovani su i kod nas (“CIMI-FEM”). Preporučuje se da se uzimaju najkraće mesec dana i ne duže od šest meseci.

Veoma dobro se podnose, a neželjeni efekti su retki i učestalost njihovog pojavljivanja kreće se oko 5 procenata. Uglavnom se javljaju kod žena sa problemima varenja, glavoboljom i vrtoglavicom blagog intenziteta. Nije pronađena ni jedna ozbiljnija neželjena reakcija, zbog koje bi došlo do prekidanja terapije.
Kontraindikovani su u slučaju preosetljivosti na sastojke preparata, tokom trudnoće i dojenja, kao i kod dece mlađe od 12 godina. Nisu poznate ni interakcije sa drugim lekovima.

Menopauza je važna faza u životu svake žene, jer je to vreme kada jajnici prestaju da stvaraju ženske polne hormone. Nastupa, u prošeku, između 50. i 52. godine, mada kod četvrtina žena počinje i deceniju ranije, već od 42. godine. Ne treba pritom zaboraviti da su pre 100 godina žene posle menopauze živele desetak godina, a danas je taj period tri put duži.Gotovo trećinu života provedu u hormonskoj suši – insuficijenciji.
Danas se uglavnom primenjuje tzv. hormonska supstituciona terapija, međutim, zbog rizika koje ona nosi, sve je veće interesovanje za primenu biljnih preparata kakav je zmijski koren cimcifuga.

Većina žena u menopauzi ima tipične tegobe koje se najviše manifestuju talasima vreline, znojenjem, glavoboljama, vrtoglavicama, lupanjem srca i promenama raspoloženja. Stepen ovih neprijatnosti varira od osobe do osobe, a i vreme trajanja tih simptoma je različito. Laičko je verovanje da to treba istrpeti, međutim ako ne preduzme odgovaraj uću terapiju, rastu rizici od kardiovaskularnih bolesti i osteoporoze – smanjenja koštane mase.